Con người là một thực thể bất khả phân. Trong đó, cánh cửa nội tâm của con người đóng như thế nào, mở ra sao đều do bản thân ta quyết định. Bởi đời sống nội tâm và sự hướng thiện gắn chặt trong não trạng con người nên dù thân phận đẩy đưa thế nào thì bước đi của đời người vẫn không ai khác hơn do chính nội tâm ta chọn lựa để làm nên giá trị của con người ấy!

Nhận diện từ câu chuyện cô gái nghèo quê ở huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp), không có “cục đất chọi chim” nên dắt díu nhau lên Bến Lức (Long An) thuê nhà trọ rồi đi bán vé số mưu sinh và người trúng số cũng nghèo, có 25 năm thâm niên chạy xe ba gác... Nhưng bằng những hành động cụ thể của mình, họ đã cho thấy đời sống nội tâm, sự hướng thiện và một nhân cách vô cùng đẹp đẽ. Chuyện là, anh chạy xe ba gác đã thỏa thuận mua bán mấy tờ vé số nhưng người mua chưa trả tiền, ngược lại người bán đang giữ vé số cho đến sau giờ xổ thì tất cả các tờ vé số ấy đều trúng giải thưởng, hơn thế nữa số tiền trúng số lên tới 6,6 tỷ đồng. Anh chạy xe ba gác thật bất ngờ khi cô gái nghèo bán vé số đã chủ động gọi điện thoại cho anh đến nhận vé trúng thưởng, anh chạy xe ba gác bán tín bán nghi cứ nghĩ chuyện đùa và rồi sự thật vẫn là sự thật. Xuất phát từ một hợp đồng không văn tự, nhưng mang tính biểu tượng nội tâm, nhân cách cao đẹp! Đáp lại, anh chạy xe ba gác cũng thể hiện tâm đức của mình bằng cách tặng lại cô bán vé số một tờ độc đắc trị giá 1,5 tỉ đồng. Họ đã cho thấy, họ nghèo vật chất nhưng giàu nội tâm, tâm họ trong sáng lành mạnh đúng nghĩa. Họ đã xứng đáng được mọi người ca ngợi những tố chất nhân cách tốt đẹp ấy, bởi cách đối nhân xử thế của họ chính là nét đẹp chân thiện mỹ.

Ngược lại, một trường hợp khác ở Vĩnh Long. Có một anh mua một tờ vé số tỉnh Bình Phước, tờ vé số bị bỏ quên trong túi áo đem giặt nên những con số bị mờ nhạt. Khi biết tờ vé số đó trúng thưởng giá trị cao anh đem nhận thưởng, nhưng vì không còn nguyên vẹn nên công ty xổ số không giải quyết. Không nhận được giải thưởng, anh đã hợp đồng với một vị luật sư để giải quyết những vướng mắc mang tính pháp lý xung quanh việc nhận thưởng. Sau khi làm các thủ tục pháp lý cần thiết, công ty xổ số đã trả thưởng cho tờ vé trúng thưởng này. Đến lúc đó thì vị luật sư đã nảy lòng tham muốn chiếm đoạt giải thưởng, nhưng nuốt không trôi nên vị luật sư đành phải trả lại tờ vé số cho “khổ chủ”.

Đây là hai vụ việc điển hình liên quan đến những tờ vé số “vô hồn” nhưng cho thấy hai mặt của một vấn đề. Những người lao khổ ít học, đi kiếm đồng tiền bằng mồ hôi nước mắt, góp nhặt từng đồng tiền rách nát nhọc nhằn ít ỏi, vậy mà họ thể hiện nhân cách đạo đức toát lên ánh sáng nội tâm hướng thiện một cách bình thản trong sáng tuyệt vời. Ngược lại, ông luật sư một người có học vị cao, có địa vị xã hội, hiểu thấu đáo luật pháp mà hành xử một cách tệ hại hơn “kẻ chợ”. Xã hội ngày nay phát sinh nhiều dạng cướp công khai trắng trợn, giựt dọc, lừa đảo, bôi trơn, tinh vi hơn là cướp qua mạng internet... Thật đau lòng vì sự tham lam ích kỷ, những cám dỗ dẫn đến cái xấu, cái ác tiềm ẩn trong môi trường xã hội, nhiều nỗi bất công tham nhũng xảy ra khắp nơi. Tuy vậy cho dù lý giải cách nào cũng không thể đổ vấy cho môi trường xã hội hết được. Người xưa có câu “ngậm máu phun người, trước dơ miệng mình”, mục đích muốn nhấn mạnh để nhắn nhủ con người dù ở bất cứ thời đại nào, môi trường nào, câu nói ấy vẫn còn nguyên giá trị.

Nên khi làm bất cứ điều gì dù việc nhỏ hay việc lớn, ta phải cân nhắc thật chu đáo, kỹ lưỡng đừng để tâm ta liêu xiêu theo những tham lam thấp hèn, đẩy con người tới chỗ vong thân để lại hậu quả xấu cho bản thân, gia đình và xã hội. Được như vậy chính là ta đã trở về sống thực với nội tâm, hướng thiện một cách an lành hạnh phúc cho bản thân và cho cả mọi người...