Bạn tin có linh hồn? Bạn không tin có linh hồn? Thật khó trả lời, vì đó là một khái niệm mà chưa bao giờ con người thực sự biết được. Nhưng giải thích sự tồn tại và vận động của thế giới xung quanh, thậm chí là của chính bản thân mình, là nhu cầu không bao giờ vơi cạn của con người. Vì thế, các nhà khoa học vẫn luôn nỗ lực tìm kiếm câu trả lời về linh hồn con người.

                Atma hiện thể cao nhất của linh hồn

Phần 1 : Từ một câu chuyện kỳ lạ tại Tây Tạng

Tại vùng đất huyền bí nhất trên thế giới, Tây Tạng, cho đến nay vẫn còn lưu truyền một sự kiện hết sức kỳ lạ về “Người cầu vồng”. Sự kiện xảy ra vào năm 1998 tại Kham, khu vực hẻo lánh phía đông Tây Tạng, đó là sự biến mất kỳ lạ của vị Lạt ma Khenpo A-chos. Ông là một trong các vị Lạt ma có uy tín nhất trong vùng, thường xuyên thuyết giảng về Đạo Phật dù Chính phủ Trung Quốc có những quy định rất khắt khe về việc này. Vào tuổi 80, vị Lạt ma vẫn hoàn toàn khoẻ mạnh. Một hôm, Lạt ma Khenpo A-chos lên nằm trên giường của mình, miệng lẩm bẩm câu thần chú Tây Tạng “Om mani padme hum” và qua đời. Ngay sau đó, cầu vồng xuất hiện trên căn phòng nhỏ của ông suốt cả ngày.

Những người học trò của Khenpo A-chos tổ chức lễ cầu kinh để linh hồn người thầy siêu thoát. Nhưng hiện tượng lạ thường đã xảy ra: da thịt của vị Lạt ma bắt đầu hồng hào trở lại. Dường như Khenpo A-chos đang từ từ tái sinh. Học trò của ông đi hỏi ý kiến một vị Lạt ma và được lời khuyên hãy bọc thi thể của thầy lại và tiếp tục cầu kinh. Họ làm đúng như lời chỉ dẫn. Một tuần sau, khi mở tấm áo bọc thi thể vị Lạt ma, người ta chỉ thấy vài sợi tóc còn sót lại trên gối, thi thể của Khenpo A-chos đã hoàn toàn biến mất. Từ đó người Tây Tạng gọi ông là “Người cầu vồng”.

Câu chuyện thần bí lan ra khắp nơi. Cha Francis Tiso – một cha đạo dòng Thánh Benedict tại Mỹ cũng nghe được câu chuyện kỳ bí này. Ông là một trong những chuyên gia nghiên cứu về Đạo Phật và đã có học vị tiến sĩ trong lĩnh vực này. Cha Francis Tiso tổ chức một chuyến đi đến Kham để ghi lại lời kể của những người đã chứng kiến sự kiện. Người mà cha Tiso muốn gặp nhất là vị Lạt ma đã được các học trò của Lạt ma A-chos hỏi ý kiến.

                        Cô gái Tây Tạng

Vị Lạt ma nói với cha Tiso rằng sự biến mất của Lạt ma A-chos là do một lực vật chất xuất phát từ trong linh hồn của ông ấy. Đây không phải là một câu nói mang hàm ý triết học hoặc ẩn dụ, điều ông muốn nói ở đây là một sự thực đã xảy ra. Vị Lạt ma đưa cho cha Tiso xem một bức ảnh của Lạt ma A-chos khi ông qua đời.

Bằng mắt thường có thể nhìn thấy rất rõ một luồng ánh sáng phát ra từ thân thể của Lạt ma A-chos. Xem bức ảnh, cha Tiso thốt lên:

   “Đây là sự giao hoà giữa cái có thể và không thể, giữa một con người hiện hữu và con người siêu phàm. Một ngày nào đó chúng ta sẽ tìm được cơ sở để chứng minh rằng nó có thật”.

Điều mà cha Tiso muốn tìm trong sự kiện xảy ra tại Kham cũng nằm trong vấn đề lớn mà ông đang nghiên cứu, đó là vấn đề có hay không sự tồn tại của linh hồn con người? Hiện nay, những cuộc tranh cãi xung quanh vấn đề này vẫn diễn ra quyết liệt. Mấu chốt của vấn đề nằm ở chỗ, nếu có sự tồn tại của linh hồn thì làm sao để xác định được. Những người cho rằng linh hồn là có thật dựa vào các tài liệu tôn giáo để chứng minh cho sự tồn tại của nó, còn những người phản đối thì cho rằng các lập luận đó quá mơ hồ và không thể đủ độ tin cậy khi được kiểm chứng bằng các thực nghiệm khoa học.

   Những kiểm chứng khoa học

Nhiều người đã cố gắng chứng minh sự tồn tại của linh hồn bằng các thí nghiệm khoa học. Một trong số đó là bác sĩ Duncan Mac Dougall. Sau khi tiến hành thí nghiệm trên 7 người chết, ông phát hiện rằng ngay sau khi qua đời, cân nặng của người chết giảm đi từ 11g đến 43g. Ông cho rằng, đó là phần vật chất mà người ta thường gọi là “linh hồn” thoát ra khỏi thi thể.

Sau này, nhiều người khác cũng thử lặp lại thí nghiệm của Duncan, nhưng câu trả lời cho sự tồn tại của linh hồn vẫn chưa được làm sáng tỏ. Phần trọng lượng bị mất đi đó của con người sau khi chết được giải thích chỉ đơn giản là sự bốc hơi của lượng nước có sẵn bên trong cơ thể.

Một bác sĩ khác cũng cố gắng chứng minh sự tồn tại của linh hồn bằng những thí nghiệm khoa học, đó là Gerard Nahum, giám đốc bộ phận nghiên cứu của công ty dược phẩm Berlex. Ông đã bỏ ra 20 năm chỉ để nghiên cứu lĩnh vực này. Theo Nahum, vấn đề khó nhất để xác định sự tồn tại của linh hồn là phải tìm được những chuỗi điện từ phát ra từ thi thể người chết. Ông đặt hàng loạt những máy dò hiện đại xung quanh thi thể (máy viba, máy dò tia hồng ngoại, tia gama, điện từ…) để tìm ra “linh hồn”. Nahum chắc chắn rằng sau khi chết, tất cả những gì thuộc về người đó khi họ còn sống không thể ngay lập tức mất đi hoàn toàn được.

Nó sẽ phải qua một quá trình chuyển biến đến một nơi nào đó trong không gian. Tại những nơi đó, chúng sẽ được giữ gìn và tồn tại vĩnh cửu. Nhưng khi ông thử trình bày ý tưởng của mình với các trường đại học tại Mỹ thì tất cả đều từ chối. Ngay cả nhà thờ Thiên Chúa giáo cũng không chấp nhận tài trợ cho những nghiên cứu của Nahum. Vì thế những nỗ lực của nhà khoa học này giậm chân tại chỗ.

Tại Đại học Virginia, một chuyên gia tâm thần học là Gruce Greyson cũng có các nghiên cứu liên quan đến sự tồn tại của linh hồn. Greyson là người đầu tiên tập trung vào tâm lý của những người đang ở ranh giới của sự sống và cái chết.

Ông phát hiện ra rằng, một vài người đang hấp hối đều nhìn thấy một luồng ánh sáng xanh rất mạnh, và cảm thấy một đường hầm đang dẫn họ về phía trước. Nhưng thực ra Greyson lại không hoàn toàn tin tưởng vào sự tồn tại của linh hồn. Ông cho rằng, phải có nhiều nghiên cứu nữa thì mới chứng tỏ được sự tồn tại hay không tồn tại của linh hồn.

Những câu trả lời có căn cứ từ khoa học hoặc tôn giáo hiện nay vẫn chưa thể coi là thoả đáng. Qua 30 năm tìm hiểu về trạng thái tâm thần của người hấp hối, ông đã phát hiện thấy khoảng 10% số người trong số các bệnh nhân suy tim đều có dấu hiệu hoạt động của não trong khi họ đang bất tỉnh. Sau khi được cứu chữa và tỉnh lại, những bệnh nhân này cho biết họ thấy những hoạt động của bác sĩ và y tá ở một điểm cao hơn.

Tiếp tục nghiên cứu, Greyson cho đặt một màn hình với những giao diện khác nhau bên ngoài phòng cấp cứu bệnh nhân bị suy tim. Ông cho rằng, nếu thật sự có sự tồn tại của linh hồn, thì những người bị suy tim sau khi tỉnh lại sẽ biết được màu sắc của màn hình đặt tại phòng bên cạnh. 50 người đã được thử nghiệm, nhưng không một ai biết được màn hình có màu gì. Nhà khoa học giải thích rằng đó là do tác dụng của thuốc gây mê đã cản trở sự thoát ra của linh hồn.

Pim van Lommel, bác sĩ chuyên khoa tim người Đan Mạch cũng đồng ý với quan điểm của Greyson. Lommel cho rằng con người không chỉ có một ý thức, trong khi họ đang ở trong tình trạng hấp hối thì những ý thức khác hoạt động và mở rộng phạm vi của nó nhiều hơn so với bất cứ thời điểm nào trước đó.

Lúc đó họ có thể hồi tưởng lại những khoảng thời gian xa xôi nhất trong quá khứ và cảm nhận được một cách rõ ràng hơn bình thường sự vật và con người xung quanh. Trong khi đó, thần kinh trung ương của họ vẫn đang ngừng hoạt động.

Những giả thiết trên đã đặt ra một sự nghi ngờ đối với kiến thức mà chúng ta đã biết và thừa nhận từ lâu: Ý thức là sản phẩm của não bộ. Điều đó giờ đây có thể không còn chính xác nữa. Bởi vì nếu như vậy, ý thức sẽ không thể tồn tại nếu não bộ ngừng hoạt động. Nhưng các thí nghiệm ở trên thì đều chứng minh cho điều ngược lại.

Còn hai học giả của trườngOxfordlà Stuart Hameroff và Roger Penrose lại giải thích sự tồn tại của linh hồn bằng quá trình lượng tử. Theo hai ông, não bộ con người được chia ra làm hàng tỉ ô siêu nhỏ, các ô này liên kết với nhau thông qua một quá trình di chuyển của các lượng tử. Khi cơ thể một người ngừng hoạt động, máu sẽ không được chuyển đến các ô này, và chúng cũng ngừng hoạt động. Nhưng sự di chuyển của các lượng tử thì không mất đi. Chúng sẽ thoát ra bên ngoài não bộ và ghi nhận những gì tồn tại ở không gian xung quanh.

Nếu người đó tỉnh lại, các lượng tử sẽ quay trở lại não và hoạt động với chức năng thông thường của chúng. Những gì chúng ghi lại được khi thoát ra bên ngoài cũng được não bộ tiếp nhận. Và đó là lý do tại sao một người hấp hối nhưng sau đó được cứu sống lại có thể biết được những sự kiện mà anh ta không hề tận mắt chứng kiến hoặc được nghe kể lại.

Vậy nếu người đó không tỉnh lại được nữa thì các chuỗi lượng tử đó sẽ di chuyển đi đâu? Tiếp tục mở rộng giả thuyết của Hameroff và Penrose, bác sĩ Ian Stevenson đã nghiên cứu về khả năng các chuỗi lượng tử đó sẽ được tiếp nhận trong bộ não của trẻ sơ sinh, hay nói cách khác đó chính là sự tái sinh! Sau khi Ian Stevenson mất, con trai ông là Tucker tiếp tục theo đuổi giả thuyết này. Tucker tiến hành phỏng vấn rất nhiều trẻ em, trong số đó ông đã tập hợp được 1.400 em có khả năng biết được những sự kiện xảy ra trước khi chúng sinh. Thậm chí một vài em còn có thể kể rất rõ những sự kiện trong cả các giai đoạn phát triển rất sớm của lịch sử loài người.

Thực tế cho đến nay, dù có tập hợp được tất cả các công trình nghiên cứu khoa học về vấn đề này thì chúng ta cũng không thể nào biết được chính xác liệu có sự tồn tại linh hồn hay không, nếu có tồn tại thì chúng sẽ tồn tại ở dạng nào? Có lẽ khoa học không phải lúc nào cũng là giải pháp tối ưu cho tất cả mọi vấn đề.

Như lời của vị Lạt ma mà cha Tiso gặp tại Kham đã nói: “Đó không phải là thứ dành cho đôi mắt, mà là của trái tim. Đối với chúng ta, có lẽ sự nhìn nhận bằng đôi mắt và cả sự cảm nhận từ trái tim sẽ cho câu trả lời chính xác nhất”.

Phần 2 : Giải mã bí mật hình dáng của linh hồn

Các hiện tượng thông linh như ma ám, lên đồng, gọi hồn, luân hồi… và đặc biệt hơn là các trường hợp cận tử, hay phương pháp thực hành hành tâm linh như thiền, yoga… đã ghi nhận rằng, có sự tồn tại điểm trung chuyển linh hồn sau cái chết trong khi chờ đợi kiếp luân hồi. Vì vậy, “cõi âm” – cái tên gọi tồn tại xưa nay và ám ảnh con người từ thế hệ này sang thế hệ khác hiễn nhiên có tồn tại. Và linh hồn khi chu du bên kia cõi vô hình họ khoát lên bên ngoài cái hình dạng ra sao, hay vẫn là khuôn mặt cũ tô điểm bằng đường nét vô minh?

Năm nguyên tố và ba tính chất (Gunas) của sự sống

Các trường phái Yoga xem tất cả chúng sinh hiện hữu trong thế giới này được tạo thành bởi năm-nguyên-tố chính đó là: Đất (Earth), Nước (Water), Lửa (Fire), Khí (Air), Chất-dĩ-thái (Ether). Trong quá trình hiện hữu, tùy theo giai đoạn và kiếp sống của mỗi chúng sinh (người, thú, cây cỏ, đất đá…) mà năm-nguyên-tố lại tạo ra ba-tính-chất của ý chí hay chính là những rung động tin thần trong vũ trụ: Tính-trung (Satva), Tính-động (Raja), Tính-tịnh (Tama).

Tính-tịnh không có nghĩa là yên lặng, mà có nghĩa là sự rung động có liên quan đến năng lượng xấu như Tà-khí, Âm-khí, Năng-lượng-đen…những dòng khí này làm sức khỏe suy nhược, thần kinh yếu ớt… Ví dụ như động vật chết, thịt thối, cá khô…

Tính-động là những rung động làm kích thích thần kinh gây ra các triệu chứng như đứng ngồi không yên (trạo cử), buồn ngủ (trạo cử), kích dục… Nó là các thực phẩm như rượu, hành, tỏi…

Tính-trung là những rung động có lợi cho sức khỏe, tinh thần. Các rung động này làm con người hỉ lạc, từ bi, dũng cảm…Các thực phẩm như trái cây, khoai, đậu…thuộc loại này.

Từ năm-nguyên-tố, ba-tính-chất và tinh thần hợp lại tạo thành bốn thể cơ bản của con người trong đời sồng vũ trụ.

                Biểu đồ rung động của Ba-tính-chất

Bốn thể cơ bản của con người

Qua kinh sách Veda và phương pháp thực hành yoga, các vị Đạo sư đã chỉ ra con người có bốn thể cơ bản như sau:

* Thể-vật-lý: Bao gồm 2 thể khác là Thể-xác (Sthula Sharira) và Thể-phách (Linga Sharira).

* Thể-vía hay Thể-dục-vọng

* Thể-trí (A-lại-da-thức)

* Thể-thượng-trí (Đại Ngã/Atma)

Trong đó Thể-phách gắn liền với Thể-xác và tồn tại song song với nhau, khi cái chết xảy ra, Thể-xác phân hủy thì Thể-phách cũng tan rã theo. Thể-phách đóng vai trò là đường dẫn các Kinh mạch vi tế và là nơi tồn tại các trung tâm Luân xa, hay huyệt đạo.

Ba thể còn lại có hình dạng một đốm sáng hình cầu, được bao bọc theo thứ tự từ trong ra ngoài là Đại-ngã, Thể -trí, Thể-vía. Ba thể này được cấu tạo bởi tinh chất được Yoga gọi là Jiva (năng lượng của ý chí).

Trong tiến trình của một cái chết, ban đầu các tinh lực Jiva được thu gom và cấu tạo lại theo thứ tự nhẹ ở bên trong nặng ở bên ngoài. Kế đến, linh hồn bị hút ra khỏi thân xác bởi một năng lượng bí ẩn qua Luân xa số 7 trên đỉnh đầu, đây là thời điểm cuối cùng linh hồn ở bên trong thể xác và khi trình tự này chấm dứt, nó sẽ trở thành một thành viên cũa cõi âm.

Do được cấu tạo bởi những tinh chất và các rung động vật chất khác nhau, mỗi thể của con người sẽ có những rung động phù hợp với thể đó, các rung động này hợp lại tạo ra một con người có tính cách không ai giống ai.

1. Thể xác

Thể xác phát triển khi con người ở giai đoạn từ 1-7 tuổi, trong bảy năm đầu thể vật lý (thể xác) một mình hình thành và phát triển, các thể khác còn đang ở dạng mầm. Lúc này con người giống như một con vật, không có trí tuệ, xúc cảm hay ham muốn.

2. Thể phách

Thể xác phát triển khi con người ở giai đoạn từ 7-14 tuổi, đây là giai đoạn trưởng thành về xúc cảm của cá nhân, và dục tính phát triển. Đôi khi một số người bị mắc kẹt và trì trệ trong giai đoạn này, họ sẽ không phát triển khả năng xúc cảm, dục tính…

Thể phách có đặc tính là sợ hãi, căm ghét, giận dữ và bạo hành. Hoặc ngược lại là tình yêu, từ bi, dũng cảm, thân thiện.

3. Thể vía

Thể-vía phát triển khi con người ở giai đoạn từ 14-21 tuổi, trong thời kỳ này con người có khả năng lập luận, tư duy và trí tuệ được nâng cao. Nó có đặc tính là hoài nghi và suy nghĩ, hay ngược lại là tin cậy và tĩnh lặng (vivek).

4. Thể trí

Thể trí là nơi lưu trữ Nghiệp Quả. Phẩm chất tự nhiên của Thể-trí là tưởng tượng và mơ. Nếu tưởng tượng được phát triển đầy đủ nó sẽ trở thành quyết tâm và ý chí.

                      Linh hồn và cửa sổ tâm thức

5. Thể thượng trí

Thể thượng trí chính là tư duy bất nhị. Nó đã loại bỏ hẳn trạng thái vô ý thức, nghĩa là người này không ngủ, chỉ có xác thân anh ta ngủ, nhưng mọi diễn biến của anh ta hoàn toàn tỉnh giác.

Phần 3 : Giải mã hiện tượng hồn lìa khỏi xác

Những người từng sắp chết khi tỉnh lại thường kể rằng lúc đó họ thấy mình bước về phía ánh sáng hoặc bay ra khỏi cơ thể.

Sau khi nghiên cứu sóng não của bệnh nhân đang hấp hối, các nhà khoa học Mỹ thấy hoạt động điện trong não họ tăng đột biến lúc lâm chung. Các nhà khoa học tại Trường ĐH George Washington tin rằng, việc tăng đột biến này có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng người sắp chết thấy mình như đang bước vào thế giới bên kia, đi theo sự dẫn dụ của ánh sáng trắng hoặc hồn lìa khỏi xác.

Một số người từ cõi chết trở về còn nhìn thấy các nhân vật tôn giáo như Jesus, Muhammad, Krishna. Một số khác nói họ tràn ngập cảm giác yên bình khi bắt đầu bước vào đường hầm đầy ánh sáng.

Hiện tượng "hồn lìa khỏi xác" có thể do điện trong não tăng đột biến.

TS Lakhmir Chawla và cộng sự đã sử dụng thiết bị đo hoạt động của não đối với gần 60 bệnh nhân sắp chết. Các nhà khoa học nhận thấy hoạt động sóng não của bệnh nhân lúc lâm chung tăng đột biến và kéo dài từ 30 giây đến 3 phút. “Chúng tôi nghĩ rằng hiện tượng người sắp chết thấy hồn lìa khỏi xác có thể là do năng lượng điện tăng mạnh khi não hết ôxy. Khi dòng máu chảy chậm lại và mức dưỡng khí giảm mạnh, các tế bào não tạo ra xung điện cuối cùng. Nó bắt đầu từ một phần của bộ não và nhanh chóng lan ra xung quanh, gây ra cảm giác mạnh”, ông nói.

Một nghiên cứu ở Hà Lan cho thấy, một trong 5 trường hợp bị tim ngừng đập trải qua cảm giác hồn lìa khỏi xác và sau khi thoát chết, những người này cảm thấy vui vẻ hơn, vị tha hơn và ít sợ chết hơn.